Stratejik kripto rezervi, hükûmetler tarafından altın rezervlerine benzer şekilde işlev görmek üzere tasarlanmış, devlet onaylı Bitcoin rezervi veya diğer dijital varlık rezervi anlamına gelir.

Geçtiğimiz yıl içinde kripto varlıklar, hükûmet yetkilileri ve politikacılar tarafından daha fazla kabul görmeye başladı. Geleneksel altın rezervlerine benzer şekilde, devlet destekli bir değer saklama aracı olarak ortaya çıkan Bitcoin ve stratejik kripto rezervi kavramı, bu gelişmenin olumlu sonuçlarından biri oldu.

Bu makalede, Bitcoin ve stratejik kripto rezervinin ne olduğunu, Trump'ın stratejik rezerv oluşturmak için imzaladığı kararnameyi, bu adımın siyasi alanda ve piyasada yarattığı etkileri inceleyeceğiz.

Trump ABD’de stratejik kripto rezervi oluşturmak için bir kararname imzaladı

Ağustos 2024'te, dönemin başkan adayı Donald Trump, seçim kampanyası sırasında ABD’nin bir Bitcoin rezervine sahip olması gerektiği fikrini açıkça destekledi. Devlet destekli bir dijital varlığın ulusal prestiji artırmakla kalmayıp dijitalleşen finansal ekosistemde kritik bir denge unsuru olacağını söyledi.

2 Mart 2025'te Başkan Trump, bu fikri ETH, SOL, XRP ve ADA gibi büyük kripto varlıkları da kapsama alarak 

7 Mart 2025 tarihinde Trump, “Stratejik Bitcoin Rezervi ve ABD Dijital Varlık Stoku” oluşturmak için bir kararname 

. Rezerv ve dijital varlık stoku, Hazine Bakanlığı tarafından el konulan ve cezai işlemler sonucunda devletin mülkiyetine geçen BTC ile diğer dijital varlıklardan oluşacak. Kararnamede, kamu fonları kullanılmadan “bütçe dostu stratejilerle ek Bitcoin edinme” imkânlarına da yer verildi.

Piyasanın 2 Mart'taki açıklamaya ilk tepkisi olumlu oldu. Rezerve dâhil edilen tüm coinlerde güçlü alımlar ve kısa pozisyon kapanışları yaşandı, bu da genel olarak çift haneli kazançlar sağladı. Örneğin BTC %12, ETH %16, SOL %28 ve XRP %35 oranında değer kazandı. ADA, açıklamanın ardından %72 oranında yükseldi ve en çok değer kazanan dijital varlık oldu. 

İlk tepkiler olumlu olsa da kripto topluluğundaki bazı önemli isimler Bitcoin dışındaki varlıkların stratejik kripto rezervine dâhil edilmesini şüpheyle karşıladı.

Ancak Trump’ın 7 Mart’ta stratejik rezervi kurma kararını açıklamasının ardından piyasanın beklentileri karşılanmayınca BTC yaklaşık %5,7 

. Trump’ın kripto ve yapay zekâ danışmanı David Sacks, rezervi “dijital Fort Knox” olarak nitelese de insanlar bunun ek Bitcoin veya diğer dijital varlık alımlarını içermediğini fark edince hayal kırıklığına uğradı.

Stratejik Bitcoin rezervi, geleneksel olarak hükûmetler tarafından tutulan altın rezervlerine benzer şekilde işlev görmek üzere tasarlanmış, devlet onaylı bir Bitcoin rezervidir. Hükûmetlerin acil bir durumda ulusal para birimlerini korumak için rezerv olarak altın tutmaları yaygın bir uygulamadır. Altın, çoğu ülkenin döviz rezervlerinin büyük bir bölümünü oluşturur. Aşağıdaki tabloda 7 Şubat 2025 itibarıyla altın rezervine sahip ilk 10 ülke yer alıyor.

 olarak kabul edildiğinden stratejik Bitcoin rezervi fikri, Bitcoin'in federal hükûmetler tarafından saklandığı ve yönetildiği, merkeziyetsiz ve güvenli bir kasa sistemi oluşturmayı amaçlar. Hükûmetler ulusal rezervlerinin bir kısmını Bitcoin'e ayırarak teorik olarak bilançolarını güçlendirebilir ve enflasyonist baskılara karşı savunmasız olan itibari para birimlerinden uzaklaşabilir.

Bu fikri savunanlar, Bitcoin’in sınırlı arzı ve merkeziyetsiz yapısının onu etkili bir değer saklama aracı hâline getirdiğini söylüyor. Bitcoin’in küresel çapta kabulü ve artan kurumsal ilgi bu fikrin güvenilirliğini artırıyor.

Temmuz 2024'te ABD Senatörü Cynthia Lummis “Ülke Çapında Optimize Edilmiş Yatırım Yoluyla İnovasyon, Teknoloji ve Rekabetçiliğin Artırılması” 

 tanıttı.  Bu yasa teklifi, Amerika Birleşik Devletleri’nde stratejik bir Bitcoin rezervi oluşturulmasını amaçlıyor. Senatör Lummis'in ofisinden yapılan basın açıklamasında tasarının bazı kritik unsurları aşağıdaki şekilde özetlendi:

Stratejik rezerv Bitcoin'in geleceği için ne anlama geliyor?

Stratejik Bitcoin rezervi fikri, yenilikçi bir yaklaşım olup devletlerin bilançolarını güçlendirme ve Bitcoin’i resmî rezerv varlığı olarak konumlandırma amacı taşımaktadır. Bu durum çift taraflı bir kazanç sağlayabilir. Bitcoin, devletlerin desteğiyle meşruiyet kazanırken hükûmetler de potansiyel olarak altından daha yüksek getiri sunan bir varlığa sahip olacaktır. 

ABD hükûmetinin Bitcoin’i hemen satın alması beklenmese de bu rezervin oluşturulması, ABD’nin elinde bulunan yaklaşık 200.000 BTC’nin (yaklaşık 17,4 milyar $) piyasada satış baskısı yaratmayacağı anlamına gelmektedir. Ancak ABD hükûmetinin ek maliyet olmadan daha fazla BTC alıp almayacağı konusu belirsizliğini koruyor.

Başlangıç Düzeyi

Stratejik Kripto Rezervi: BITCOIN Yasası ve Ötesi

Network3, yapay zekânın artan bilgi işlem taleplerini karşılamak için merkeziyetsiz bir yaklaşım kullanarak geliştiricilere ve kullanıcılara yönelik güvenli ve ölçeklenebilir bir çözüm sunar.

Veriler dijital çağı yönlendirirken, Yapay Zekâ da bu çağa öncülük ediyor. GPT-3 gibi jeneratif yapay zekâ modelleri sektörlerde devrim yaratmış olsa da, aşırı bilgi işlem talepleri ve maliyetleriyle de karşımıza çıkıyor. Network3, yapay zekânın bilgi işlem ihtiyaçlarını merkeziyetsiz hâle getirerek bu zorluklara yanıt vermek için oluşturulmuştur.

Bu makalemizde Network3 ile verimli, sürdürülebilir ve dağıtılmış bir makine öğrenme ekosistemi oluşturma vizyonu ele alıyoruz.

, anonim ve güvenilir veri iletimini ve bilgi işlem süreçlerini mümkün kılmak için tasarlanmış merkeziyetsiz bir protokoldür. Yapay zekâ modellerini verimli bir şekilde eğitmeyi ve çalıştırmayı kolaylaştırır. Yapay Zekâ ve 

 zinciri uygulamalarının artan bilgi işlem ihtiyaçlarını karşılamak için gelişmiş Yapay

 Zekâ ve blok zinciri teknolojilerini bir araya getirirken ekosistemlerde ölçeklenebilirliği ve 

Network3, internet ve yapay zekâ altyapısında derin uzmanlığa sahip deneyimli bir girişimci ve teknoloji vizyoneri olan Rock Zhang tarafından kurulmuştur. Boostinsider, iHealth Labs ve Qihoo 360 gibi şirketlerin inşasında önemli roller oynayan Zhang, zengin deneyimini bu iddialı projeye taşımayı amaçlıyor. Network3, yapay zekâ için özel bir 

 çözümü olarak tasarlanmıştır. Geliştiricilerin merkeziyetsiz bir ağda yapay zekâ modellerini verimli bir şekilde eğitmelerini ve optimize etmelerini sağlar.

Network3 fikri, ölçeklenebilir ve gizliliğe öncelik veren yapay zekâ çözümlerine yönelik acil bir ihtiyaçtan doğdu. Geleneksel bulut sağlayıcılar genellikle yüksek maliyetler ve 

yanı sıra gizlilik endişeleri gibi sınırlamaları da barındırırlar. Network3, dünya genelindeki cihazları dağıtık bir sisteme bağlayarak bu sorunları doğrudan ele alır. Bu merkeziyetsiz yaklaşım, merkezî bulut platformlarına olan bağımlılığı azaltarak yapay zekâyı daha erişilebilir kılar ve kaynak açısından daha verimli hâle getirir.

Yapay Zekâ görevlerini birden fazla cihaza dağıtmak, Network3’ün gecikmeyi azaltmasına ve kullanıcı gizliliğini güçlendirmesine olanak tanıyarak günümüzün Yapay Zekâ ekosisteminde yaşanan kritik zorlukların ele alınmasına olanak tanır. Projenin cesur vizyonu, Borderless Capital ve Bing Ventures gibi önde gelen yatırımcıların 5,5 milyon $’lık fonlamasıyla önemli ölçüde destek gördü.

Merkeziyetsiz ağlar kritik bir zorlukla karşı karşıyadır. Bu zorluk temelde, güvenilir ve güvenli veri iletiminin olmaması olarak düşünülebilir. Bu sınırlama, blok zinciri ekosistemlerinin performansını ve güvenilirliğini etkiler ve güvenilmez hizmet sağlayıcılara, iletişimdeki güvenlik açıklarına ve ortalamanın altında kullanıcı deneyimine yol açar. Ekosistem genişlemeye devam ederken, mevcut 

 (dApp’ler) destekleme konusunda mükemmel durumda sayılırlar. Ancak veri alışverişi için ölçeklenebilir ve güvenli bir protokol sunma konusunda yetersiz kalırlar.

Network3, Katman 1 blok zincirlerinin ölçeklenebilirliğini ve güvenliğini üst düzeye çıkarmak amacıyla tasarlanmış merkeziyetsiz bir veri iletim protokolü geliştirerek bu sorunu ele alır. Protokol, verimli ve güvenli veri alışverişi sağlayan bir çerçeve oluşturarak blok zinciri ekosistemlerinin güvenilirliğini artırır. 

Network3; anonim, sertifikasız şifreleme (CLSC) algoritması, veri doğruluğu teyit etme mekanizması ve IP izlemeyi önleme tedbiri gibi birçok gelişmiş özelliği bünyesinde barındırır. Bu yenilikler, daha sorunsuz işlemleri destekler, kullanıcı gizliliğini artırır ve sistem ölçeklenebilirliğini iyileştirir. Bu da daha güçlü bir deneyime katkıda bulunur. Network3’ün çabaları, kritik bir boşluğu doldurarak merkeziyetsiz sistemleri daha verimli, güvenli ve geleceğe hazır hâle getirir.

Network3’ün merkeziyetsiz protokolü, güvenli, anonim ve güvenilir veri iletimi ve bilgi işlem gücü sağlamak için tasarlanmıştır. Dağıtık 

 ağından yararlanan Network3, veri gizliliğini sağlar ve bilgi işlem verimliliğini artırır. Bu özellikleri onu, modern yapay zekâ ve blok zinciri uygulamaları için ideal hâle getirir.

Network3’ün kalbinde, geleneksel sertifikalara güvenmeden hem şifreleme hem de dijital imzalara olanak tanıyan CLSC algoritması yatar. Bu yenilikçi yaklaşım, kullanıcı anonimliğini korurken güvenli veri paylaşımını mümkün kılar. Ayrıca, özel bir akıllı sözleşme olan SCKGC, herkese açık parametrelerin oluşturulmasını ve kısmi özel anahtarların dağıtılmasını yöneterek iletişim için güvenli bir temel oluşturur.

Network3, Yapay Zekâ ve blok zinciri teknolojilerinin artan ihtiyaçlarını karşılayan ölçeklenebilir, verimli bir platform oluşturmak amacıyla gelişmiş özellikleri entegre ederken aşağıdaki güvenlik, gizlilik ve kullanıcı teşviklerine öncelik verir:

Network3, merkeziyetsiz bilgi işlem ve yapay zekâ ortamındaki pozisyonunu sağlamlaştırarak kuruluşundan bu yana önemli dönüm noktalarına ulaştı:

İleriye baktığımızda, Network3 yakın gelecekte birçok hedefe ulaşmayı amaçlıyor:

N3, Network3’ün yerel tokenidir. Sorunsuz işlemlere olanak tanıyarak ve aktif katılımı teşvik ederek ekosisteme güç verir. Bunun yanında işlem ücretlerini ödemek, node operatörlerini katkılarından dolayı ödüllendirmek ve ağ içindeki premium hizmetlere ulaşım sağlamak için de kullanılır.

N3’ün token ekonomisi, toplam arzı 1 milyar tokenle sınırlı olacak şekilde uzun vadeli büyümeyi ve sürdürülebilirliği teşvik etmek için tasarlanmıştır. Token dağıtımı şu şekildedir:

Network3 tokenleriyle alım-satım işlemleri yapmak mı istiyorsunuz? Bybit TR şimdi N3/USDT Spot işlem çiftini sunuyor. Başlamak için öncelikle bir Bybit TR hesabı açın, bu hesaba kripto varlık yatırın ve 

N3, özellikle de blok zinciri teknolojileriyle merkeziyetsiz bilgi işlem ve yapay zekânın artan kesişimiyle ilgilenenler için umut verici gibi görünebilir. Proje, önde gelen yatırımcılardan zaten dikkate değer tutarlarda fon topladı. Buna ek olarak Network3’ün merkeziyetsiz veri iletimi ve bilgi işlem süreçlerine yönelik yenilikçi yaklaşımı, güçlü güvenlik önlemleriyle birleştiğinde, onu yapay zekâ alanında önemli zorlukları ele almak için güzel bir konuma taşıyor olabilir. 

Platformun ölçeklenebilirliğinin yanı sıra teşvik edici node katılımı, projeyi hem geliştiriciler hem de kullanıcılar için cazip bir teklif hâline getirerek ekosistemin büyümesini ve sürdürülebilirliğini sağlayabilir.

Ancak, gelişmekte olan tüm projelerde olduğu gibi, N3’ün de özellikle 

 doğasında olan bir takım riskleri barındırma olasılığı yok değildir. Platformun token ekonomisi ve güçlü altyapısı sağlam bir temel sağlıyor gibi görünse de N3 tokeninin başarısı, Network3 teknolojisinin benimsenmesi ve gerçek dünyadaki uygulanmasına yakından bağlı olacaktır. Bu nedenle, N3 önemli bir potansiyel sunuyor gibi görünse de, N3 token alıp-satmak isteyen kullanıcıların söz konusu riskleri dikkatlice araştırmaları gerekir.

Network3, yapay zekâ ve blok zinciri teknolojisinin artan taleplerini karşılamak için geliştirilen merkeziyetsiz bir platformdur. Dünyanın dört bir yanındaki cihazları bağlayarak yapay zekâ uygulamalarını çalıştırmak için daha güvenli, ölçeklenebilir ve gizlilik odaklı bir yol sunar. 

Güçlü node ağı ve yatırımcı desteği sayesinde Network3, yapay zekâ ve blok zincirinin birlikte çalışma şeklinde devrim yaratmayı amaçlıyor. N3 tokeni ekosistemi besler, katılımcıları ödüllendirir ve platformun büyümesine yardımcı olur. Proje umut vaat ediyor gibi görünse de, hızla değişen blok zinciri ekosistemine varlık yatırmanın barındırabileceği riskleri dikkate almak son derece önemlidir.

Orta Düzey

Network3 (N3): Merkeziyetsiz Güçle Yapay Zekâ İnovasyonu Destekleniyor

SoSoValue, kripto yatırımlarını basitleştirmek için yapay zekâdan yararlanan,  endeks tokenleri de sunan web3 verileri ve yatırım platformudur. SOSO hakkında hemen daha fazla bilgi edinin!

SoSoValue, hem yeni hem de deneyimli kullanıcılara başarılı yatırımcılar olmaları için ihtiyaç duydukları tüm araçları sunan web3 verileri ve yatırım platformudur. Ayrıca, bu kullanıcıların daha bilinçli seçimler yapmalarına yardımcı olabilecek 

 verileri de sunarak kullanıcılara yardımcı olur. 

Ayrıca SoSoValue, kripto yatırımlarını basitleştirmek için yapay zekâ destekli 

 seçeneklerini ve araştırmayı kullanan endeks tokenleri de sunuyor. Bu makalede platforma ayrıntılı olarak yakından bakacağız ve nasıl çalıştığını, sunduğu hizmetleri ve yeni SOSO token ekonomisini inceleyeceğiz. 

, gizli hazineleri bulmak için gürültüyü ve heyecanı ortadan kaldırıyor; kripto varlık piyasasında kullanıcıların ve yatırımcıların karşılaştığı en büyük zorluklardan birini ele almayı amaçlıyor. Platform, piyasa araştırması bölümü ve merkeziyetsiz bir SSI protokolü olmak üzere iki ana bileşenden oluşuyor. 

Piyasa araştırmaları, SoSoValue kullanıcılarına eyleme geçirilebilir fikirler sunmak için büyük miktarda veriyi sentezlemek amacıyla kullanılır. Mevcut fiyat, hacim, piyasa değeri ve 

 gibi standart veri noktalarına ek olarak, araştırma bölümü 

 girişleri, bağış toplama duyuruları, makro analiz ve haber akışları hakkında ek bilgiler de sunmaktadır. 

SoSoValue’nun ikinci önemli bileşeni, yüksek ücretler, yavaş ödeme süreleri ve piyasa erişimi kısıtlamaları gibi geleneksel engellerden kaçınmak isteyen kullanıcılara yönelik basit bir endeks çözümü sunan 

 Protokolüdür. SoSoValue, merkeziyetsiz finansın (DeFi) şeffaflığını sürdürürken merkezî finans (CeFi) benzeri bir deneyim 

SoSoValue; Jiva Kwan, Jessie Lo ve May Wang tarafından Aralık 2023’te kurulan Singapur merkezli bir projedir. Ocak 2025’te platform, spot endeks protokolü olan SSI’yi kullanıma sunmak için A Serisi fonlama turunda 15 milyon $’ın üzerinde fon toplandı. Fon toplama 200 milyon $ değerlemeye sahipti. Süreç, HSG ve SmallSpark öncülüğünde gerçekleşti. Fon toplama kapsamındaki diğer önemli katılımcılar arasında Mirana Ventures ve SafePal bulunuyordu. Proje, birçok yatırım turuyla toplamda 20 milyon $’ın üzerinde fon toplamayı başardı. 

SoSoValue Endeks Protokolü (SSI), kripto yatırımlarını kolay ve güvenli hâle getirmek için tasarlanmış bir spot endeks çözümüdür. Geleneksel finans (TradFi) dünyasında endeks fonları, borsalardaki bir grup hissenin getirisini izleyen bir yatırım aracı olarak bilinir. 

Hisse senetlerinde bilinen bazı örnekler arasında S&P 500, Russell 2000 ve Wilshire 5000 endeks fonları bulunur. Bu araçlar, endekslerinin bir parçası olan tüm hisse senetlerinin değerini izler. Endeks fonları çok sayıda varlığı takip ettiğinden, yatırımcılara otomatik olarak çeşitlendirilmiş bir portföy ve her birini ayrı ayrı satın almadan birden fazla varlıkta bulunmanın kolay bir yolunu sunar.

SSI’nin kullanıma sunulmasıyla SoSoValue, kripto yatırımcılarına aynı kolaylık seviyesini sunmayı amaçlıyor. 

 farklı  zincirlerdeki birden fazla varlığı 

 SSI tokenleriyle birleştirmek için on-chain 

 kullanır. Bu tokenler dayanak varlıkların değerini yansıtırken, fiyatlarının bu varlıkların hareketlerini takip etmesi gerekir. 

SoSoValue’nun platformunda, bir dizi dayanak tokeni SSI Endeksi tokenlerine dönüştürmek için on-chain mimarisi, beyaz listeye alınmış likidite sağlayıcılar, proaktif piyasa yapıcılar ve üçüncü taraf saklama kuruluşları kullanılır. Bir SSI tokeni çıkarma işlemi tam olarak aşağıdaki gibi gerçekleşir.

1. Beyaz Listeye Alınmış Likidite Sağlayıcısı (WLP), protokol sunucusundan fiyat teklifi ister. Sunucu, bir fiyat teklifi emri ile dönüş yapar.

 2. Emir fiyatı uygunsa WLP, endeks tokenini on-chain olarak çıkarmayı ve nakdi protokol sözleşmesine transfer etmeyi seçebilir.

3. Protokol, emri doğrular ve proaktif piyasa yapıcıları (PMM) spot piyasasındaki tüm dayanak tokenleri satın almaları konusunda bilgilendirir. 

4. PMM, tokenleri alır ve saklama cüzdanlarına gönderir.

5. Dayanak tokenlerin saklama cüzdanına transferini doğruladıktan sonra protokol, parayı PMM’ye transfer eder. Ardından, SSI tokenini çıkarır ve WLP’ye transfer eder. 

Bu süreç, farklı zincirlerdeki birden fazla varlığın aynı anda satın alınmasını ve endekslenmesini sağlarken yatırımcının sermayesinin güvenliğini de sağlar. Ocak 2025 itibarıyla SSI, farklı 

 sektörlerindeki başlıca varlıkları takip eden dört endeksi kullanıma sundu.

, piyasa değerine göre ilk yedi projeyi takip ediyor. Her bileşen için minimum ağırlığı %10’dur. Kalan ağırlıklı ortalama, o sırada dolaşımdaki piyasa değerine göre belirlenir. Varlıkları custody olarak tutanlar Cobo ve Ceffu adlı dijital varlık platformlarıdır ve endeks her ay yeniden dengelenir. 

, en büyük 10 meme projesini takip ediyor. Bu endeks, risk almaktan daha az kaçınan ve 

 yöneliktir. Meme coinlerle ilişkili risklerin ve volatilitenin bir kısmını azaltmak için yalnızca büyük piyasa değeri ve likiditesi oldukça yüksek projeler seçilir. Asli ağırlık, dolaşımdaki piyasa değerine göre belirlenir ve endeks her ay yeniden dengelenir. Custody hizmeti, Cobo ve Ceffu tarafından sağlanır.

, piyasa değeri ağırlıklı bir stratejiyle yönetilen, piyasa değeri yüksek olan DeFi varlıklarından oluşan özel bir yelpazedir. Toplamda 10 bileşen vardır ve endeks her ay yeniden dengelenir. Custody hizmeti, Cobo ve Ceffu tarafından sağlanır.

iyi likidite sağlamak için yalnızca piyasa değerine göre ilk yedide bulunan kripto varlıklar kullanılır. Fonlama oranı boğa piyasaları sırasında önemli artışlar görebileceğinden, bu strateji daha az riskle iyi getiriler sunmayı amaçlamaktadır. 

SoSoValue, ekosisteminin yönetişim tokeni olarak işlev görecek kendi yerel tokeni olan SOSO’yu 

. SOSO sahipleri, protokoldeki değişiklikleri teklif etme, oylama ve protokol yükseltmeleri, parametre ayarlamaları ile yeni özelliklerin kullanıma sunulması dâhil olmak üzere önemli kararlara katılma hakkına sahip olacaktır. 

SOSO tokenlerinin toplam arzı 1 milyardır. Token dağılımı şu şekildedir:

SoSoValue (SOSO): Gücünü Yapay Zekâdan Alan Yatırım Platformu

Plume Network (PLUME), RWA’ların sorunsuz tokenizasyonuna ve DeFi’ye uyumlu entegrasyonuna olanak tanıyan modüler bir Katman 1 blok zinciridir.

 (RWA’lar), blok zinciri sektöründe nispeten yeni bir alandır. RWA’ların özel dünyası, geleneksel finans (TradFi) ve 

 finans (DeFi) dünyalarını birbirine bağlamak için bu varlıklardan yararlanma beklentileriyle güçlenen argümanlar sayesinde son iki yılda ciddi bir büyümeye şahit oldu. RWA’ların kullanımı şu anda saf tokenleşmeden çıkıyor, genişleyen kripto finans çevrelerinde çok daha aktif uygulamalara dönüşüyor. Bu varlıkları DeFi protokollerinde aktif olarak kullanıma sunmak amacıyla RWA odaklı birçok blok zinciri projesi kullanıma sunuldu.

Bu alandaki yeni projeler arasında, talep odaklı bir RWA ekosistemi oluşturmayı amaçlayan modüler bir 

 blok zinciri olan Plume Network de bulunuyor. Plume, fiziksel ve dijital varlıkların kolayca tokenleştirilebileceği, uyumluluk açısından kontrol edilebileceği ve getiri elde etme, borç verme, borç alma ve teminatlandırma için DeFi platformlarında daha fazla kullanılabileceği bir ortam oluşturmayı vadetmektedir. Plume, modern tokenizasyon, gelişmiş RWA yönetim işlevlerine sahip akıllı cüzdanlar ve harici kaynaklardan gelen veri zenginleştirme gibi özellikler sunarak, 

 RWA kullanımında bir lider hâline gelmeyi amaçlamaktadır.

 (PLUME), RWA’ların kolay tokenizasyonu ve uygulamaları için tasarlanmış modüler, güvenli bir Katman 1 blok zinciridir. 

Plume, RWA’ları tokenize etmek, düzenlemelere uyumlulukları otomatik olarak kontrol etmek ve borç verme, borç alma, teminatlandırma ve diğer yaygın kripto finans işlevleri için DeFi protokolleri kapsamındaki varlıkları daha fazla kullanmak için altyapı sunar.

Plume’un tokenizasyon motoru Arc, varlık sahiplerinin fiziksel ve dijital varlıkları zincir üzerinde taşıma sürecini basitleştirmelerini sağlar. Platform tarafından sunulan akıllı cüzdanlar, tokenize edilen bu varlıkların harici DeFi protokollerinde daha fazla kullanılmasına ve yönetilmesine olanak tanır. Ayrıca Plume, harici likidite ile veri zenginleştirme kaynaklarını entegre ederek RWA’ları destekler. Kısacası platform, varlık sahiplerinin RWA’larını on-chain olarak taşımaktan DeFi sektöründeki kullanımlarından aktif olarak maddi değer elde etmeye kadar yönetmelerini sağlamak amacıyla kapsamlı bir çözüm sunar. Proje, bu aktif RWA uygulamasına DeFi çerçevesi RWAfi dâhilinde değiniyor. Bu uygulama, bu varlıkların kripto finans dünyasıyla sıkı bir biçimde bütünleştirildiğini vurguluyor.

Plume Network, Temmuz 2024’te testnet’ini kullanıma sundu. Tohum fonlama turunda 10 milyon $’ı toplamayı başardı. Plume, testnet lansmanından sonraki sekiz hafta içinde yaklaşık 3,8 milyon kullanıcıyı çekti ve 265 milyon işlem gerçekleştirdi.

Bu makalenin yazıldığı Ocak 2025’in ortalarında, Plume blok zinciri testnet modunda çalışmaya devam ediyor. 

’inin yakında kullanıma sunulması bekleniyor. Plume’un 2024-2025 yılları arasındaki yol haritası, platformun 

 sistemi ve varlık tokenizasyonu motoru olan altyapısal temellerinin aktif olarak geliştirilmesine odaklanıyor. Proje ekibi, 2025 ile 2026 yılları arasında platformun RWA sınıfları ve getiri oluşturma kaynaklarından oluşan ekosistemini genişletmeyi planlıyor. Bundan sonra Plume, kendileri ile DeFi evreni arasındaki boşluğu doldurmak için TradFi kuruluşlarıyla iş birliği yapmayı düşünüyor.

Plume projesi; Chris Yin, Teddy Pornprinya ve Eugene Shen tarafından 2023 yılında San Francisco, Kaliforniya’da kurulmuştur.

Plume Network kullanıcıları, varlıklarını zincire entegre etmek için güvenli ve kolay bir süreçten yararlanabilirler. Plume, uyumluluk doğrulama süreçleri için iş ortakları ağı kullanarak her varlık türüyle ilgili tüm gerekli düzenleyici ve 

 (AML) kontrollerini gerçekleştirir. Bu optimize edilmiş doğrulama süreci, RWA sahiplerine varlıklarının ilgili tüm düzenlemelere uyduğuna dair net bir tablo ve güven sağlar. Ayrıca Plume, kullanıcılarını ve tüm ekosistemi korumak amacıyla RWA’larla ilgili şüpheli veya sahtekârlık içeren faaliyetleri belirlemek üzere sürekli işlem izlemeyi kullanır.

Hem fiziksel hem de dijital varlıklar Plume’da tokenize edilebilir ve oluşturulabilir RWA’lara dönüştürülebilir. “Oluşturulabilirlik”, varlıkların her bir protokolün biçimine uyacak şekilde yeniden tokenize edilmesine gerek kalmadan DeFi protokollerinde esnek bir şekilde kullanılabileceğini ifade eder.

Plume Network, mainnet lansmanına ve daha fazla altyapı geliştirmeye hazırlanırken, önde gelen bir RWA platformu olma tutkusunu gerçekleştirmeye yardımcı olmak için birçok on-ramp ve off-ramp (itibari paradan kriptoya, kriptodan itibari paraya geçiş) sağlayıcıyla aktif görüşmeler yapıyor. “On-ramping”, kullanıcıların itibari para birimlerini blok zinciri tabanlı varlıklara dönüştürmesine olanak tanıyan işlevi ifade eder. Buna karşılık, “off-ramping” ise tersine çevirme sürecidir. Bu süreç, fonları zincirden çekmek amacıyla kripto varlıkları itibari para birimlerine dönüştürebilme yetkinliğidir. RWA’ların tokenizasyonunu, kripto ekosisteminde kullanımlarını ve zincir dışı biçimlere dönüşme olasılıklarını desteklemek için hem on-ramping hem de off-ramping kritik öneme sahiptir.

Plume, planlanan on-ramp ve off-ramp hizmet sağlayıcıları ağı sayesinde kullanıcılarının RWA’larını paraya dönüştürme ve yönetme konusunda daha fazla esneklik elde etmelerini sağlayacak.

Tokenleştirme sürecinin ardından Plume, yeni tokenize edilmiş RWA’lardan yararlanmak için likidite kaynaklarının kullanılabilir olmasını sağlar. Proje, varlık sahiplerinin RWA’larını hemen kullanmalarına yardımcı olmak için çok sayıda likidite sağlayıcıyla iş birliği yaptı. Bu iş ortağı likidite sağlayıcıları, Plume Network’ün 

 ve diğer getiri elde etme faaliyetleri için RWA’lardan yararlanmasına olanak tanıyor.

Plume’ın RWA Zinciri, RWA tokenizasyonu ve parasallaştırma sürecini mümkün olduğunca etkili hâle getirmek için tasarlanan platformun altyapısal omurgasıdır. Zincir; yüksek değerli, RWA tabanlı işlemleri optimize etmek için tasarlanmış, yüksek seviyelerde modülerlik ve mutabakat modeli PlumeBFT ile 

 (EVM) ile uyumlu bir Katman 1 ağıdır. 

PlumeBFT’nin belirli ayrıntıları henüz proje ekibi tarafından yayınlanmamış olsa da adı, 

 Byzantine’in hataya toleranslı (BFT) mutabakat modelinin bir varyasyonu olduğunu gösteriyor. Bu model, genellikle kötü niyetli olarak hareket eden bazı doğrulayıcıların varlığında bile işlem gerçekleştirmeyi ve ağ güvenliğini destekler. BFT tabanlı modeller genellikle hataya karşı son derece dayanıklı olarak kabul edilir. Bu özellik, yüksek değerli/tutarlı RWA işlemleri yaparken şüphesiz önemlidir.

Arc, Plume RWA Chain’in tokenizasyon motorudur. Bu motor, işletmelerin varlıklarını ABD menkul kıymetler düzenlemelerine tamamen uygun olarak tokenleştirmelerine olanak tanıyan tam donanımlı, açık kaynaklı bir motordur. Arc; tokenizasyon, on-ramping ve off-ramping, kimlik doğrulama, AML izleme ve ikincil piyasa işlemleri için gerekli bileşenlere sahiptir.

Ocak 2025 itibarıyla Plume Network, geliştiricilerin ve varlık sahiplerinin Arc’a erken erişmelerine olanak sağlıyor. 2025’in ilk çeyreğinin sonlarına doğru yayınlanması bekleniyor. Erken erişim modunda, getiri elde eden varlıkları 1 milyon $’ın üzerinde olan ihraççılar Arc’ı ücretsiz kullanabilirler.

Üçüncü taraf kontrollerine ve düzenleyici onaylara tabi olarak Arc; kamusal varlıklar, ETF’ler, bonolar, banka kredileri, karbon kredileri, özel krediler, kurumsal borçlar ve daha fazlası dâhil olmak üzere çeşitli varlıkları tokenize etmek için kullanılabilir.

Plume Passport, varlık sahiplerinin RWA’larını kolayca yönetmelerini sağlayan akıllı bir 

dır. Yerleşik uyumluluk izleme, belirli temel işlemler için gas kullanılmayan işlemler ve yaklaşık 20 DeFi protokolüne erişim gibi çeşitli özelliklere sahiptir. Plume Passport; RWAfi cüzdanı olarak, RWA sahiplerinin DeFi platformlarıyla iş ortaklığı yaparak getiri üretmelerini ve alım-satım yapabilmelerini sağlar.

Plume Nexus, on-chain verilerini harici kaynaklardan elde edilen bilgilerle zenginleştirmeyi sağlayan platformun bileşenidir. Bir grup ortak 

 hizmet sağlayıcıyı (Seda, OpenLayer, Supra ve Stork) kullanan Nexus, Plume Network kullanıcılarına daha zengin fikirler sunmak için finansal ve ekonomik göstergeler, sosyal trendler ve hatta hava durumu modelleri hakkında veriler elde eder.

Nexus sayesinde Plume, sadece varlıkları tokenize etmek için kullanılan bir blok zinciri değil, RWA kullanıcıları için kapsamlı gerçek zamanlı analiz desteğine sahip de bir ortamdır.

 ile dolaylı olarak desteklenen blok zincirinin USD’ye endeksli sabit coinidir. Kullanıcılar, bu iki sabit coini yatırarak Plume USD çıkarabilirler. Gerektiğinde, Plume USD’yi bu köklü sabit coinlere dönüştürerek ilk başta yatırdıkları varlıkları geri alabilirler.

Plume USD, DeFi platformlarıyla iş ortaklığı yaparak çeşitli uygulamaları desteklemek üzere tasarlanmıştır. Bu uygulamalar arasında RWA’lardan getiri elde etme, RWA’lara karşı borç verme-borç alma ve daha fazlası olabilir.

Nest, Plume blok zincirinde RWA sahipleri için getiri elde etme şansının kapısını aralayan bir staking protokolüdür. Kullanıcılar Nest’i kullanarak RWA’lar ile teminat altına alınan kurumsal düzeyde getiriler kazanabilirler. Ocak 2025 itibarıyla, Nest protokolünde çalışmalar sürmektedir. Getiri getiren ilk kasa setinin yakında kullanıma sunulması bekleniyor.

Plume’un yerel tokeni olan PLUME, 21 Ocak 2025’te kullanıma sunuldu. PLUME, platformdaki çeşitli işlevleri destekler. Bu işlevler şunlardır:

PLUME tokeni, toplam ve maksimum arzı 10 milyar olan 

 bir kripto varlıktır. Piyasaya sürüldükten sonra toplam arzın (2 milyar) %20’si dolaşıma çıktı. Tokenin arz dağıtım payları aşağıdaki grafikte gösterilmektedir.

Plume, yerel token lansmanıyla aynı zamana denk gelmesi planlanan 

’un yapılacağını duyurdu. Ocak 2025’in ortalarında kullanıcılara, talep durumlarını kaydetmeleri için dört günlük bir zaman aralığı verildi. PLUME tokenleri, kriptonun lansmanından sonra yani 21 Ocak 2025 itibarıyla dağıtılacak. Token oluşturma etkinliğinde (TGE) airdrop ile dağıtılan tokenlerde %33’lük ekstra bir artış, mainnet lansmanı sırasında koşulları sağlayan kullanıcılar tarafından kullanılabilecektir.

TGE airdrop’una hak kazanan kullanıcılar arasında sadakat puanlarına sahip testnet kullanıcıları, yatırma işlemi öncesinde stake edenler ve Polymarket, 

 (ONDO), World Liberty Financial (WLFI), 

 (AIXBT) gibi birçok iş ortağı DeFi platformunun kullanıcı toplulukları ve bazı Backed Assets, Dinari ve Swarm X kullanıcıları bulunuyor.

Temel kimlik doğrulamasını tamamlayan yeni kullanıcılar, Bybit TR hesaplarıyla PLUME işlemleri yapabilirler.    

Plume Network, çeşitli gerçek dünya varlıklarının (RWA’lar) tokenizasyonunu düzene sokarak ve finans altyapısı iş ortaklarından oluşan bir ağ oluşturarak RWA ihraççıları ile yatırımcılarına yönelik kapsayıcı bir finans ekosistemi oluşturuyor. RWA’ların talebe dayalı entegrasyonu, bu varlıkların kripto sektöründe hızlı bir şekilde benimsenmesini sağlayacaktır.

Plume ekosistemi yalnızca RWA’ları tokenize etmek için kullanılan bir blok zinciri değildir. Uyumluluk sağlayıcıları, likidite ortakları ve çok yönlü tokenizasyon motoruyla son derece kapsamlı bir ortamdır. Plume, sunulan tüm bu özelliklerle birlikte, blok zinciri RWA’sının önde gelen bir destekçisi olmaya hazırlanıyor. PLUME tokeninin kısa süre önce kullanıma sunulmasının ardından, tüm gözler şu anda projenin yakın tarihli mainnet lansmanında. Hep birlikte izleyelim, görelim!

Plume Network (PLUME): Talep Odaklı RWA Ekosistemi

Bybit Learn

Altcoinler

Yapay zekâ (AI) alanında son yıllarda kayda değer bir gelişim ivmesi yakalandı. Öyle ki, artık yalnızca çevrim içi etkileşimleri baz alarak yapay zekâ ile insanları ayırt edebilmek giderek daha da zorlaşıyor. Modern yapay zekâ şimdiden insanlar için çok sayıda soruna yol açmıştır. Bunlara örnek olarak, seçimleri manipüle etme sürecine katkısı ve gerçek insanların kimliğine bürünme kabiliyeti verilebilir. Muhatap olunan kullanıcının insan olup olmadığını ve içeriklerin doğruluğunu tespit edebilmek bireyler, işletmeler ve toplumlar açısından çok geniş kapsamlı sonuçlar doğurmaktadır. Worldcoin işte bu sorunu üç aşamalı bir yaklaşımla çözmeyi planlıyor: World ID, World App ve Worldcoin token (WLD). 

 blok zinciri projesi oldukça iddialı bir vizyona sahip: Proje, küresel ekonomiyi herkesin erişimine sunmak üzere dünyanın en büyük, herkese açık kimlik ve finans aracını oluşturmayı hedefliyor.

Dünyanın milyarları bulan nüfusu genelinde kullanıcıların insan olduklarını doğrulayabilmek benzersiz bir yaklaşımı gerektirir. Ne de olsa, bir kişiyi birey olarak diğerlerinden ayırt ederken bu kişinin gizliliğini ihlâl etmemek elzem bir koşuldur. 

Worldcoin’in geliştiricileri, başlangıçta bireyin gözlerinin resmini çeken 

 adlı bir biyometrik teknolojisi aracılığıyla bu problemin üstesinden başarıyla gelmiştir.

 Bu görüntü daha sonra, kişinin insan ve özgün bir birey olduğunu doğrulayacak sayısal bir diziye dönüştürülür. Bireyin açığa çıkarılan tek kişisel bilgisi işte bu görüntüdür. Ardından bu sayısal veriler, dijital pasaport işlevi gören World ID’de güvenli bir şekilde depolanır. 

Bu kimlik tanımlama ve doğrulama sürecinin bir parçası olarak her bireye Worldcoin tokenleri verilir ve böylece, yalnızca iris taraması yapılarak küresel çapta insanların ücretsiz kripto para elde etmesi sağlanır. 

OpenAI’ın CEO’su Sam Altman, Worldcoin projesinin kurucu ortağıdır. Altman, projeyi hayata geçirmek için üç aşamalı şu stratejiye yoğunlaştı: Bireylerin global kimliğini oluşturma, World App’i geliştirme ve satın alım işlemleri ile diğer faaliyetler için Worldcoin tokenlerini kullanma. C Serisi fonlama turunu Blockchain Capital yönetirken bu turda 

Worldcoin dünyanın en büyük kimlik protokolünü geliştiriyor. Bu protokol, dijital pasaport işlevi görecek ve dünya çapında kullanılabilecek. Kişiler dijital pasaporta telefonlarından erişebilecek. Worldcoin, kişinin insan ve ayrı bir birey olduğunu doğrulamak için sıfır bilgi kanıtından

 yararlanır. Üstelik bunu yaparken kişisel verileri toplayıp depolamadığından gizliliği de korur.

Açık bir görüntüleme cihazı olarak uygulamanın bu kritik özelliğini destekleyen Orb, World ID oluşturmak için biyometrik bilgileri kullanır. World ID edinmek için World App’i indirmeniz ve uyumlu bir cüzdana bağlamanız gereklidir. Bu beta teknolojisine şu anda yalnızca birkaç ülkeden erişilebilmektedir ancak erişim desteğinin hızla genişletilmesi bekleniyor. Dünyanın dört bir yanındaki Worldcoin operatörleri, Orb’ların çalıştırılmasına yardımcı olmakta ve bu hizmeti sunmaları karşılığında Worldcoin kazanmaktalar.

Bot hesaplarının önlenmesi amacıyla, her kullanıcının oluşturabileceği toplam hesap sayısı sınırlanmıştır. Ancak yine de protokol, insanların takma adlar kullanabileceğini kabul ettiğinden kişiler birden fazla hesap oluşturabilmektedir. 

Kullanıma sunulduğunda Worldcoin, gerçek dünyada sayısız uygulama alanına sahip olacak. Instagram ve Twitter gibi sosyal ağlarda bot hesaplarının önlenmesi bu uygulama alanlarından yalnızca biridir. Coin ayrıca, hükûmet seçimlerinde oy kullanılması ve DAO yönetişiminin gerçekleştirilmesi amacıyla da kullanılabilecek.

Finansal hizmetler alanında ise Worldcoin, teminat süreçleri, uyumluluk ve sahtekârlık algılaması gibi konularda rol üstlenebilir. Kupon, sadakat ödülleri ve ücretsiz deneme sürümleri gibi müşteri teşvikleri Worldcoin aracılığıyla dağıtılabilir. Worldcoin; burslar, sosyal yardım programları, sığınmacı yardımı ve benzer diğer süreçlerde adil para dağıtımının yapılmasını da kolaylaştırır. Bunlara ek olarak, sahte işlem ve haber gibi ciddi bir sorunun çözülmesine doğrudan katkıda bulunabilir. 

Worldcoin, üç önemli özelliği sayesinde yapay zekâ içerikleri ile insan içeriklerini doğru ve hızlı bir şekilde ayırt etmeyi destekler. Bu özelliklerden her biri, kişilerin insan olduklarını doğrulama ve gizliliklerini koruma sürecinde kritik bir rol oynamaktadır. Özellikler şunlardır: World ID, bireylik kanıtı ve World App. 

, gizlilik öncelikli yaklaşımı benimseyen ve izne dayalı olmayan merkeziyetsiz bir kimlik protokolüdür. World ID, bireylerin farklı kripto dApp’lerinde (Merkeziyetsiz Uygulama) oturum açmaları sırasında kullanabilir. Böylece kullanıcılar ad, e-posta adresi veya diğer kişisel verileri sağlamadan insan olduklarını doğrulayabilirler. 

World ID, insan olma durumunu ve bireyliği teyit etmek için biyometri veya diğer yöntemleri kullanabilir. Örneğin, bu yöntemlerden biri olan Orb, güven gerektirmeyen bir ortamda işlev gösteren ve gizliliği koruyan açık bir görüntüleme teknolojisidir. 

World ID’nin avantajlarından yararlanmak için öncelikle uyumlu bir cüzdan hesabı oluşturmanız gerekir (mevcut bir cüzdan hesabınız yoksa). Ardından cüzdanınızı World App’e bağlayın. İnsan ve özgün bir birey olduğunuzu doğrulamanız istenecektir. Takma ad kullanan kişiler için birden fazla hesap oluşturulabilir. World ID oluşturulduktan sonra, bireyler bunu bir tür dijital pasaport olarak kullanabilir. 

Worldcoin’in kritik bir özelliği, kullanıcının bireyliğini ve insan olduğunu tespit etmektir. 

Bu işlem, World ID üzerinde yapay zekâ açısından güvenli bir 

 (PoP) kimlik bilgisi düzenlenerek açık bir şekilde tamamlanır.

 Bireylik kanıtı (PoP), kişilerin zaman alıcı olabilen üçüncü taraf bir doğrulama sürecine başvurmadan, insan kimliklerini internet üzerinde kanıtlamalarına olanak tanır. 

PoP, bireylerin oluşturabileceğini hesap sayısını sınırlayarak 

 karşı etkili bir güvenlik mekanizması uygular.

 Ayrıca, yapay zekâ tarafından oluşturulan yanlış bilgilerin yayılması sorununu da azaltır. Çevrim içi içerikler ve hesaplar, yapay zeka üretimi içerikler ile insan üretimi içerikleri ayırt edecek şekilde filtrelenir. 

Spam filtresi işlevi de görebilen PoP, kimlik hırsızlığını önler ve dijital kolektif yönetişimi destekler. PoP işlevini ve avantajlarını etkinleştirmek için her bir insan kullanıcıya ait bireysel bir World ID oluşturulur.

Worldcoin ekosisteminin işlevselliği, bu teknolojinin ilk cüzdanı olan 

World App, güvenlik amacıyla akıllı sözleşmeleri kullanan Ethereum tabanlı bir cüzdandır. Bu cüzdan ayrıca, her kullanıcı için gizli bir dijital kimliği destekleyen, iyi tasarlanmış gelişmiş protokollerden de yararlanır. Bir kullanıcı benzersiz World ID’sini oluşturduktan sonra PoP kimlik bilgisi düzenlenir. 

 insan kimliğini kanıtlamak üzere World App’in herhangi bir uygulamayla bağlantı oluşturmasına izin verir. World App, Polygon ekosisteminde beta sürümüyle çalışmaktadır. Ancak cüzdanın, Optimism ekosisteminde, Ethereum’un güvenlik avantajlarına sahip bir Katman 2 rollup ağı olan OP Mainnet’te de kullanılma sunulması planlanıyor.

World App, kripto para birimlerinin giderek daha geniş kitlelerce benimsenmesini de destekliyor. Bunu ise, kullanıcıların bir aracı olmadan kolayca kripto alıp satmasına olanak tanıyan, Uniswap

 üzerinden sunulan kullanımı kolay bir yöntem aracılığıyla başarıyor. 

Eşler arası (P2P) ödemeler, kullanıcı dostu ERC-20 transfer işlemleri için insan tarafından okunabilir adlar oluşturan Ethereum Name Service’in (ENS) kullanımı yoluyla basitleştirilir. 

Uygulamanın finansal işlevleri arasında, kripto para birimlerini 

 banka/kredi kartlarına çekme ve banka hesaplarından çekme bulunuyor.

Worldcoin Token (WLD), yönetişim özelliklerine sahip olup Ethereum’un güvenliğinden yararlanan bir ERC-20 hizmet tokenidir. Token, kullanıcıların platformun istikametine ve kesintisiz gelişim sürecine katkıda bulunmalarını sağlıyor. Token sahiplerine yönetişim işlevleri sağlamanın yanı sıra WLD, dijital varlıklar ile itibari paraların güvenli bir şekilde transfer edilmesini ve satın alınmasını kolaylaştırıyor. Ayrıca, işlevlerin optimize edilmesi amacıyla köklü hizmetler ve araçlarla uyumluluğu da destekliyor. 

En önemlisi de bu token, dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılara ücretsiz olarak dağıtılıyor. Ücretsiz WLD sahibi olmanın tek koşulu, ilgili adımları tamamlayarak insan ve özgün bir birey olduğunuzu doğrulamaktır. İlerleyen dönemlerde Sam Altman, evrensel temel gelir olarak adlandırdığı temel ihtiyaçları karşılamak üzere dünya genelindeki kullanıcılara WLD ile düzenli gelir sağlamayı amaçlıyor. Worldcoin operatörleri ise Orb aracılığıyla ve kullanıcıları Worldcoin hakkında bilgilendirme yoluyla WLD tokenleri kazanabiliyor.

Mayıs 2021 ile Temmuz 2023 tarihleri arasında ön lansman süreci başarıyla tamamlanan Worldcoin projesi, belirli ülkelerdeki ön kayıt yaptırmayan kullanıcıların hesap oluşturmalarına ve insan olduklarını doğruladıktan sonra WLD kazanmalarına olanak tanıdı. Başlangıçtaki hedef, mainnet lansmanından önce birkaç milyar kullanıcının ön kayıt yaptırmasıydı. Bu dönem boyunca 30 ülkeden iki milyonu aşkın kişi Orb üzerinden World ID’sini doğruladı ve böylece 36 milyonun üzerinde WLD tokeni dağıtıldı. 

Lansmandan sonra Worldcoin, World ID’ye yönelik dünya genelindeki talebi karşılamak için ilk aşamada 1.500 adet Orb’un dağıtımını gerçekleştirdi. 

 olup bu tokenler aşağıdaki tahsis paylarına göre dağıtılmıştır:

Lansman gerçekleştiğinde dolaşımdaki maksimum başlangıç arzının 136 milyon adet WLD olması planlanıyor; bunun 36 milyonu projenin beta aşamasında Orb ile doğrulanmış kişilere tahsis edilirken 100 milyonu da ABD dışında faaliyet gösteren piyasa yapıcılara borç verilecek.

Worldcoin Foundation, projenin gelişim sürecinin devamında aşağıdaki gibi bir token dağıtım oranlarına ulaşmayı hedefliyor:

WLD tokenleri satın alıp bu tokenlerle alım-satım yapmak mı istiyorsunuz? Bybit Türkiye olarak, Worldcoin (WLD) tokeninin işlem platformlarımızda listeleneceğini heyecanla duyuruyoruz!

Hizmet tokeni olarak WLD öncelikle iki amaca hizmet ediyor: ayrı bir insan olarak kullanıcıların kimliklerini doğrulama ve dijital varlıkların satın alımını destekleme. Bu coin şu anda çok düşük bir değere sahip. Ancak Worldcoin’le ilgili haberler sayesinde, neredeyse aynı ada sahip başka bir tokenin fiyatında bir süredir artış gözlemlenmekte. 

 (bu coinin adındaki farkın iki büyük harf olduğuna dikkat edin) 

görece pek bilinmeyen bir proje, ancak Sam Altman’ın Worldcoin’iyle aynı adı taşıdığından yatırımcılar bunun aynı token olduğunu zannedip WorldCoin’e akın etmekte

 (WorldCoin adlı diğer tokenin kısaltılmış adı WDC iken, OpenAI tarafından desteklenen Worldcoin’in kısaltılmış adı WLD’dir).

Worldcoin’in iyi bir yatırım olup olmadığını değerlendirirken, adları benzer bu iki tokenin ayrımının farkında olmanın yanı sıra, gözetmeniz gereken başka unsurlar da vardır. Hem bu coinin eşsiz potansiyelini hem de işlevlerine dair tartışmalı konuları anlamak yatırım planlaması açısından son derece önemlidir. 

Sybil saldırılarıyla ve yapay zekânın ürettiği yanlış bilgilerle mücadele etmek, her bir kullanıcının insan ve özgün bir birey olduğunu doğrulamayı gerektirir. Bu doğrulama işlemi, bireylerin irisini tarayan Orb aracılığıyla gerçekleştirilir. İris görüntüsü daha sonra, World ID olarak bilinen benzersiz bir koda dönüştürülür. Bu World ID, kişisel verilerin yerine kullanılabilen dijital bir pasaport oluşturur. 

Ancak kullanıcıların iris görüntüsü Worldcoin tarafından 

 Kimisi biyometrik verilerin gizliliği ihlâl ettiğini düşünüyor ve bu verileri de bir tür kişisel veri olarak görüyor. Worldcoin, görüntülerin değil yalnızca hash kodunun depolandığını öne sürüyor. (Doğrulama işlemi, kurucuların dünya çapındaki bireylere evrensel temel gelir dağıtmaya yönelik gelecek hedefleri açısından olmazsa olmazdır).

Hangi verilerin nasıl depolandığından bağımsız olarak kimisi, bu verilerin kötü amaçlarla kullanılma ihtimalinden endişeleniyor. 

operatörlerinin panoları üzerindeki kontrolü başarıyla ele geçirdi.

 Bu durum, biyometrik verileri güvende tutabilme konusundaki endişelere haklılık payı kazandırmıştır.

Veri toplamaya dair bu gerekçelendirilmiş endişelere ek olarak, tokenin gerçekten asli değer kazanıp kazanmayacağı da belirsizliğini koruyor. Herkesin yalnızca iris taraması yaparak token kazanabileceğini düşünürsek Worldcoin’in ana dayanağının, evrensel temel gelir yoluyla global zenginliğin yeniden dağıtılması olduğu söylenebilir. Ancak tokenin kendisi değersizse tokene sahip olmak Monopoly oyunu parasına sahip olmakla eş değer olur; ikisini de gerçek dünyada kullanamazsınız.

Worldcoin oldukça iddialı hedeflere sahip (ve bu hedeflere ulaşmak için aşılması gereken pek çok zorlukla karşı karşıya) olsa da kişisel güvenliği ve işlemleri iyileştirme, yanlış bilgilerin/dezenformasyonun yayılmasını azaltma ve adil para dağılımını sağlama konusunda müthiş bir potansiyel taşıyor. Maalesef Worldcoin’le ilgili çok sayıda yanlış inanış insanların dilinde dolaşıyor ve Worldcoin’in geliştiricileri bunları çürütmeyi hedefliyor. 

Bunlardan biri de Worldcoin’in iris görüntülerini bir veri tabanında sakladığı görüşüdür. Ancak Worldcoin, kullanıcıya benzersiz bir World ID atadıktan sonra iris görüntüsünün ortadan kaldırıldığını üzerine basa basa vurguluyor. Biyometrik kimlik doğrulama süreci, Worldcoin’in bireyin yaşayan gerçek bir insan olduğunu doğrulamasına olanak tanıyor. İris görüntüsü için atanan kimlik numarasının kullanımı, kişisel veya biyometrik veriler gelecekte kullanılmayacak şekilde doğrulama yapmayı destekliyor.

Bir diğer yanlış inanış ise Worldcoin’in yalnızca gelişmekte olan ülkelerdeki bireylere hizmet sunduğudur. Gerçekten de Worldcoin, sınırlı erişime sahip kişilerin kimliklerini doğrulamalarına yardımcı olmak amacıyla, yeterli hizmet sunulmayan ve ücra konumlarda faaliyet gösteriyor ancak gelişmiş ülkelerde de giderek daha fazla benimsenmekte. 

Kimisi Worldcoin’in merkezi ve kapalı bir proje olduğuna inanırken projenin geliştiricileri bunun tam tersini iddia ediyor. 

Ekip, Worldcoin’in başlangıçta çekirdek bir grup tarafından geliştirildiğini ancak daha sonra 

’ın, toplulukla etkileşim yoluyla platformun bağımsız büyümesini ve gelişimini desteklemek üzere kurulduğunu belirtiyor.

 Dünya çapında binden fazla geliştirici, 2022’de Worldcoin’in gelişimine katkıda bulundu. Ayrıca farklı türde donanım dosyalarını dağıtmak için GitHub depoları da kullanıldı. Bu gerçekler Worldcoin’in tamamen merkeziyetsiz olma yolunda ilerlediğini vurgulamaktadır.

Yukarıdaki hiçbir bilginin finansal tavsiye olarak görülmemesi gerektiğini lütfen unutmayın. 

Worldcoin (WLD): Dijital Varlıkları Kitlelerin Erişimine Sunma